باتری ماشین قلب روشن کننده ماشین می باشد و همه ما به نوعی تجربه عمل نکردن درست باتری هنگام روشن شدن و یا بعد آن را داشته ایم که یکی از شاخص ترین نشانه های آن چندبار استارت زدن برای روشن شدن می باشد که دلایل مختلفی می تواند داشته باشد نظیر : استارت نزدن و پارک بودن طولانی مدت ماشین. و طبق ساختار فنی باتری ماشین می دانیم که باتری نیاز به شارژ شدن دوباره دارد. ولی بعضی اوقات نمیتواند این کار را انجام دهد که در این مقاله میخواهیم بپردازیم که چرا باتری ماشین شارژ نمی شود ؟
شارژ باتری ماشین توسط دینام صورت می گیرد که به طور ساده بخواهیم بیان کنیم ، میتوان گفت که انرژی حرکتی را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند که این حرکت دینام هم توسط تسمه دینام صورت می گیرد که بعضا هم به درستی عمل نمی کند ولی این تنها دلیل شارژ نشدن باتری نیست و میتواند دلایل دیگری هم داشته باشد که در ادامه به آن می پردازیم.
یکی از سوالات بسیاری که ممکن است برای شما نیز پیش بیاید؛ این است که چرا باتری ماشین من شارژ نمیشود؟ قبل از این سوال، خوب است که ابتدا نکتهای را به شما بگوییم. باتری مثل خیلی از لوازم مصرفی ماشین، یک آیتم مصرفی است پس طبیعی است که در طول زمان باتری شما خراب شود. هنگامی که باتری قدیمی میشود؛ احتمال خرابی آن بسیار بالا میرود؛ بنابراین باید به شما بگوییم که هنگام خرید باتری حتماً تاریخ خرید آن را به یاد داشته باشید چون در بسیاری از مواقع همین نکته کوچک به شما کمک میکند که از قبل، برای خرابی باتری خود آماده باشید.هنگامی که باتری را میخرید حتماً در ذهن تان یا جایی تاریخ خرید را یادداشت کنید. چون عمر مفید باتریها بین ۲ الی ۳ سال است؛ بنابراین پس از خرید باتری جدید و با گذشت ۲۴ ماه، کم کم خود را آماده خرید باتری جدید و تعویض آن بکنید. البته میتوانید با خرید باتریهای با کیفیتتر،این زمان ۲۴ ماهه را به تعویق بندازید. به طور مثال باتریهای آلمانی مثل برندهای بوش و ورتا بین ۴ الی ۷ سال عمر میکنند که این خود یعنی خیلی بیشتر از ۲۴ ماه، شما با خرید این باتریها میتوانید به راحتی تا ۴ سال با خیال راحت رانندگی کنید.البته این به این معنی نیست که این باتریها هرگز خراب نمیشوند بلکه شما برای این باتریها نیز باید تاریخی در ذهن خود نگه دارید.
اول از همه برای اینکه بفهمیم باتری شارژ می شود یا خیر می توانیم پس از استارت زدن و روشن شدن خودرو ، باتری را برای چند دقیقه به شارژر وصل کنیم و زمان کافی رابرای شارژ شدن به آن بدهیم. در اینجا اگر شارژر را قطع کنیم و ماشین خاموش شود، متوجه می شویم که باتری شارژ نمی شود . سپس برای اینکه بررسی کنیم که اوضاع سلامت باتری ماشین به چه شکل است می توانیم از دستگاه مولتی متر استفاده کرده و متوجه سلامت باتری شویم ، به این صورت که اگر دستگاه عدد 12.5 ولت ، مثبت و منفی 0.2 ولت را برای ضریب ولتاژ نشان دهد ، متوجه می شویم که باتری درست است و مشکلی ندارد در غیر این صورت اگر عدد کمتر یا بیشتر باشد ، نشان می دهد که باتری ماشین به درستی شارژ نشده است و احتمال دارد که باتری خراب باشد ولی باید در نظر داشته باشیم که اگر عدد ضریب ولتاژ ما بالاتر از عدد مورد نظر را نشان دهد ، میتواند مشکل از دینام هم باشد .
فیوز ماشین جزء کوچک و حیاتی ماشین می باشد که خرابی آن میتواند در موارد مختلف خود را نشان دهد نظیر : روشن نشدن خودرو و یا در ماشین های نسل قدیم که با نوسان برق خودرو و یا اتصال کوتاه سریعا دچار خرابی می شدند وظیفه خود را پر رنگ تر نشان می داد .
بنابراین بهتر است که هر چند مدت یکبار فیوز ها را حتما چک کنید و از درستی کارکرد آن ها مطلع شوید .
در ابتدای این مقاله توضیح مختصری درباره کارکرد دینام داده شد ولی اینجا می خواهیم کامل بررسی کنیم علت خرابی دینام چیست ؟ و چه نشانه هایی دارد ؟
اول از همه برای اینکه متوجه شویم که دینام ما توانایی شارژ کردن باتری ماشین را دارد یا خیر می توانیم با کمک ولت متر یا مولتی متر ضریب جریان دینام را بررسی کنیم . اگر این عدد 14 تا 15 ولت باشد نشان می دهد که دینام به درستی در حال کار می باشد و توانایی کافی برای شارژ کرد باتری ماشین را نیز دارد . اما اگر این عدد نشان داده نشد، متوجه می شویم که عملکرد دینام به درستی انجام نمی گیرد و توانایی شارژ کردن باتری ماشین را ندارد که معمولا علت آن پاره شدن سیم کشی های داخلی دینام می باشد.
نشانه هایی که می تواند به ما هشدار خرابی دینام را دهد عبارتند از : روشن نشدن خودرو ، کم نور شدن چراغ های ماشین و... می باشد. در کل باید بدانیم که هر علامتی در برق ماشین می تواند مربوط به دینام باشد چراکه سیستم برق رسانی خودرو به دینام متصل است .
یکی دیگر از عوامل درست کار نکردن دینام می تواند تسمه و یا هرزگرد های تسمه دینام باشد که دچار مشکل شده باشند که بهتر است این تسمه و قرقره های آن را به طور دوره ای تعویض کنید تا از آسیب زدن آن ها جلوگیری کنید .
به ندرت شاهد خرابی سیم کسی ها هستیم به این دلیل که جنس و ضخامت این سیم ها به گونه ایست که در حالت عادی دچار خرابی نشده و عمر بسیار بالایی نیز دارند و برای چک کردن باید جریان عبوری را از آنها را بررسی کنیم .
در رابطه با پایانه های باتری امکان خوردگی یا شل شدن دارند که راه های متفاوتی برای درست کردن آنها می باشد که بهتر است توسط نیروی متخصص برق ماشین این کار صورت بگیرد.
یکی دیگر از دلایل شارژ نشدن باتری ماشین کامپیوتر ماشین است . در ماشین کامپیوتر یاECU وجود دارد که مسئول مدیریت و کنترل سیستم های الکتریکی ماشین است . در بعضی مواقع که باتری ماشین دچار مشکل می شود و شارژ نمی شود ، امکان دارد که یکی از بخش های کنترل کننده ECU دچار مشکل شده باشد و نتواند درست فرمان دهد یا حتی هدایتگر های پیامی ممکن است نتنوانند پیام را به درستی هدایت کنند و از ECU خارج کنند که تمامی این امور سبب شده که این سیستم الکتریکی دچار نقص شود .
- اولین و مهمترین نکته ای باید بدانید این است که باتری را خارج از مدار شارژ کنید تا از پیامد های ناگواری جلوگیری بشود
- پارچه خیس در مجاورت درپوش های باتری قرار بدهید تا از آتش گرفتگی ناشی از اتصال کوتاه ترمینال ها جلوگیری کند
- از گذاشتن اشیا فلزی بر روی باتری امتناع کنید چراکه می تواند باعث ایجاد اتصال کوتاه بین دو سر باتری شود. به همین دلیل توجه داشته باشید که هیچگاه از دستکش هایی که روکش فلزی دارند در هنگام کار استفاده نکنید
- شارژر هایی که دارای ترانسفورمر هستند استفاده کنید
* دوستان توجه داشته باشید که نکات بالا بسیار حائز اهمیت بوده و برای سلامت خودتان و ماشینتان نیاز به رعایت آنان می باشد
در صنعت باطری سازی ما به شما پیشنهاد نمیکنیم که هر باتری ای را شارژ کنید.در واقع هر باتری با هر سنی، اصلاً قابل شارژ شدن نیست و شما باید این مسئله را درک کنید. اما منظور از این حرفی که زدیم چیست؟ خیلی از مشتریها به ما مراجعه میکنند و میگویند چرا باتری ماشین شارژ نمیشود؟ ما پس از انجام بررسیهای لازم روی خودروی آنها متوجه میشویم که باتری آنها بین یک الی دو سال عمر دارد و اصلاً دیگر توان شارژ شدن ندارد.به خاطر همین این نکته را در این پاراگراف به شما میگوییم که هنگامی که باتری میخرید؛ و آن باتری نو است تا ۵ ماه اول به راحتی امکان شارژ شدن دارد. بنابراین اگر تا ۵ ماه اول هرگونه تخلیه شارژ یا خالی شدن باتری برای ماشین شما رخ داد اصلاً نگران نباشید.چون شما میتوانید همان باتری نو را دوباره کاملاً از صفر شارژ کرده و استفاده کنید.در ضمن شارژ کردن عمر باتری شما را نیز کم نخواهد کرد. اما اگر باتری شما بیشتر از ۵ ماه سن داشته باشد،با اینکه قابل شارژ شدن است و میتوان دوباره آن را شارژ کرد اما دیگر با همان کیفیت باتریهای نو شارژ نمیشود یا به اصطلاح عامیانه باتری شما کم شارژ میشود.این قضیه طبیعی است به خاطر اینکه سن باتری شما کمی از سن باتریهای نو بیشتراست. بنابراین شروع به از دست دادن خاصیت شارژ شدگی خود میکند این روند به صورت پیشرونده ادامه دارد تا جایی که باتری شما دیگر قابل شارژ شدن نیست و در صورت تخلیه باتری مجبور به تعویض آن با یک باتری نو هستید. در جدول زیر بازه ی زمانی قابل شارژ بودن یا نبودن باتری خودرو مشخص شده:
قابل شارژ است |
باتری با سن 1 ماه تا 12 ماه |
قابل شارژ نیست |
باتری با سن بیش از 12 ماه |
رایجترین تست دینام با مولتی متر است؛ یا تشخیص خرابی آن از روی علائم خرابی ماشین قابل انجام است. اما دراین پاراگراف از مقاله چرا باتری ماشین شارژ نمیشود؟ میخواهیم آموزش تست دینام خودرو بدون هیچگونه دستگاهی را به شما بدهیم.همانطور که میدانید دینام و باتری با همدیگر در برقرسانی به موتور شما کمک میکنند و هر کدام بدون دیگری مدت زیادی به موتور شما برق نمیرساند.اگر در هنگامی که ماشین روشن است سر باتری منفی را بردارید و اتصال آن را از سیم قطع کنید،در واقع دارید باتری را از مدار برق خودرو خود خارج میکنید و تمام بار برق رسانی را بر دوش دینام میاندازید.نکته اینجاست که اگر دینام شما خراب باشد هنگامی که سیم سرباتری منفی را باز میکنید خودرو خاموش خواهد شد. چون دینام خراب است و باتری را برداشتید، بنابراین دیگر چیزی به موتور برق نمیرساند. اما اگر با انجام این کار خودرو همچنان روشن ماند اگرچه ضعیف، این نشان دهنده این است که دینام به درستی کار خود را انجام داده و سالم است. نکته بسیار مهم در انجام این تست این است که این تست خیلی خیلی زیاد به دینام شما فشار میآورد؛ بنابراین لطفاً این تست را برای طولانی مدت انجام ندهید چون اگر واقعاً دینام شما خراب باشد در همان لحظه اول که موتور خاموش می شود و این قضیه روشن میگردد.بنابراین نیازی به تست طولانی مدت ندارید.
ممکن است سوالاتی در رابطه با مطالب گفته شده در این مقاله برایتان ایجاد شده باشد که ما در اینجا چندتا از رایج ترین آنها را بررسی خواهیم کرد:
در این حالت ابتدا شرایط سلامت باتری را بررسی میکنیم و در صورت سلامت باتری، مشکل میتواند از سیم کشی ها باشد و یا در شرایطی اصطلاحا «برق دزدی» صورت می گیرد که میتواند ناشی از قطعات الکتریکی داخل ماشین و یا دزدگیر باشد.
در اینجا دو حالت وجود دارد که می تواند مورد بررسی قرار بگیرد : اول از همه اگر اصلا شارژ نمی شود که میتواند از عمر باتری و موارد داخلی باتری باشد که نیاز است متخصص آن را بررسی کند ولی اگر شارژ انجام می شود ولی کامل نمی شود، می توان گفت که مشکل از سلول های باتری بوده و آن دچار اشکال شده است.
در این حالت به احتمال زیاد مشکل از دینام بوده و باید طبق مطالب گفته شده در قسمت دینام ماشین، آنرا بررسی کنید.
در آخر این را بدانید که دانستن اطلاعات فنی می تواند بسیار کاربردی باشد و حواستان را نسبت به عملکرد ماشین بالاببرد ولی برای انجام کار های تخصصی بهتر است از متخصصین تو این زمینه کمک بگیرید و خودتان بدون دانش کافی و لازم وارد عمل نشوید .
اگر شما نیز به مرحلهای رسیدید که چراغ باتری شما پشت آمپر روشن شد، در ابتدا نباید فکر کنید که باتری ماشین شما حتماً خراب شده. در بسیاری از مواقع روشن شدن چراغ باتری پشت آمپر از علائم اصلی خرابی دینام باتری است. همانطور که میدانید دینام عضو اصلی دیگری از سیستم برق خودرو است که مستقیماً به باتری ارتباط ندارد و عضو جدایی از باتری است. بنابراین روشن شدن چراغ باتری پشت آمپر به عنوان علائم خراب شدن باتری در نظر گرفته نمیشود. اما اگر دینام خودرو شما خراب شود؛ تامین برق تمام خودرو بر عهده ی ذخیره ی باتری میافتد. این قضیه باعث میشود که به سرعت باتری تخلیه شده و خودرو شما از کار بیفتد چون باتری به تنهایی توانایی تامین برق موتور را برای مدت زیاد ندارد. هنگامی که دینام شما خراب شود و شارژ باتری شما به سرعت تخلیه گردد و باتری شما خالی شود؛ خودرو به دلیل نداشتن انرژی الکتریکی کافی برای حرکت خاموش شده و دیگر رو استارت نمیخورد. در این هنگام به دلیل اینکه خود باتری سالم است اکثراً به شما پیشنهاد میشود که باتری خود را مجدداً شارژ کرده و استفاده کنید و در بسیاری از مواقع با انجام این کار، می توانید تا مدت بسیار زیادی از همان باتری نیز استفاده کنید. اما اگر دینام شما خراب شود و باتری را خالی کند؛ در صورتی که باتری شما نزدیک به پایان عمر خود است؛ دیگر نمیتوانید باتری را مجدداً شارژ کرده و از آن روی آن خودرو استفاده ی مفید کنید. به همین علت که پیشنهاد میشود، هنگامی که فهمیدید دینام خراب است ترجیحاً ماشین را حرکت ندهید؛ تا به مشکل خالی شدن باتری هنگام حرکت بر نخورید.
برای رانندگان زیادی مشکل پیش آمده که باتری ماشین آنها میخوابد. اگر باتری ماشین شما نیز خوابیده و در استارت زدن آن ماشین به مشکل خوردید باید بدانید که؛ باتریها تا سن خاصی توانایی شارژ شدن دارند بنابراین اگر در ابتدای سن خرید آنها این اتفاق برای شما بیفتد و باتری خودروی شما بخوابد. میتوانید به راحتی و تنها با یک باتری باتری ساده کردن باتری خود را مجدداً از نو شارژ کرده و از آن استفاده کنید. گرچه برخی فکر میکنند که عمل باتری باتری به ضرر عمر مفید باتری خودرو است اما ما به شما در تعویض باتری میگوییم که چنین نیست شما میتوانید باتریهای نو را بارها با باتری به باتری مجدداً از صفر شارژ کنید. اما اگر باتری شما از حدی قدیمیتر باشد و در اواخر سن خود باشد طبیعتاً، توانایی شارژ مجدد و استفاده را ندارد. در این هنگام است که اگر باتری شما خوابیده باشد پیشنهاد اول و آخر تعویض باتری به شما تعویض باتری خود باتری جدید است.
برای احیا و جا بخشیدن دوباره به باتری خود تنها لازم است که از یک منبع پر انرژی مثل باتری شارژ شده ی دیگری، آن را دوباره شارژ کنید و به حالت اول برگردانید.این عمل در زبان عامیانه به عمل باتری به باتری نیز شناخته می شود.
معمولا باتری های خودرو تا 6 ماه الی 11 ماه قابل شارژ شدن و باتری به باتری هستند. اگر عمر باتری خودروی شما از 11 ماه بیشتر شود، بدلیل اینکه بازدهی باتری به باتری بسیار پایین می آید؛ ما به شما این عمل را پیشنهاد نمی کنیم.